بوکون : پنج‌شنبه 9 اسد 1404

Kabul
+10...+17° C

بوکون : پنج‌شنبه 9 اسد 1404

Kabul
+10...+17° C

اۉزبېک تی‌وی

پخش ویدیو

اېنگ کوپ اۉقیلگن

عبدالحکیم کریمزاده؛ خلق‌میزنینگ ماهر خطاطی

عبدالحکیم‌ کریم‌زاده، ۱۹۷۲- ییلیده جنوبی تورکستان حاضرگی افغانستانده توغیلگن. وترنری طبابت دکتوری و ماهر خطاط دیر. او, باشلنغیچ تعلیمینی سمنگان ولایتی مرکزی, آیبیک شهریده توگتگن.

ایلک‌بار خطاطلیککه بۉلگن علاقه‌سی نینگ کورتکلری-ده، خوددی شو ییرده اونینگ یوره‌گیده یشل بۉله باشله‌گن. مکتبده حسن خط استادی اونینگ استعداد و علاقه‌سینی بیلگچ, بو یۉله‌نیشده اونی دستکله‌گن. عبدالحکیم، میمنه شهریگه کیلگنیدن سونگ, او ییرده‌گی صنعتچیلر و اویوشمه‌لر تیگره‌سیده فعال بۉلیب, بو اجتماعی فعالیتلر اونینگ یره‌تووچن بۉلیشیگه کوچلی تاثیر کۉرستگن و تورلی خط اوسلوبلریده یازیشینی اورگنگن. او, هرات شهریده عنعنوی اسلامی خطاطلیک بۉییچه تحصیل آلگن نادر صنعتچیلردن دیر. کریمزاده ۴۰ ییلدن کۉپراق هرات شهریده یشه‌گن.

تۉرت ییل دوامیده خطاطلیک اویوشمه‌سی نینگ مسوول بۉلگن زبردست خطاطیمیز, فعالیتلری آره‌سیده اۉزبېک شاعرلریمیز نینگ شعرلرینی یازیلیشینی و ترقه‌تیلیشینی اۉزلریگه بویوک و مهم  بورچ بیلگن و خطاطلیک قیلگن. اینقسه حضرت علی شیر نوایی بابامیز نینگ چوچوک سۉزلریدن بیر مجموعه تیارله‌گن. «منگو بیتیکلر» آتی آستیده‌گی بو مجموعه‌ده علی شیر نوایی نینگ ۱۰۰ته غزلی؛ ۵۰ته اۉزبېکچه و ۵۰ته فارسچه نفیس خطلر بیلن یازیلگن. «منگو بیتیکلر» تیکا فرهنگی اویوشمه‌سی نینگ مالیوی یاردمی‌ بیلن هراتده باسیمدن چیققن.

خطاطلیک صنعتی، اسلام نینگ اینگ مهم صنعتلریدن بیری دیر. قرآن‌کریمنی تورلی-خیل چیرایلی و نفیس خطلر بیلن یازگنلر. بوندن تشقری, کۉپلب ییریک شاعرلر نینگ شعرلری و یازووچیلر نینگ اونملی سۉزلری, گوزه‌ل شکلده خطاطلیک قیلینگن. سۉز ایتگنیمیز فعالیتلر نتیجه‌سیده بو صنعت یوکسلگن و کیلیشگن. شو سببدن هم خطاطلیک باشقه ییرلرگه قره‌گنده، مسلمان مملکتلرده کۉپراق کۉزگه تیگه‌دی. عربستان یریم آرالیگی, ماورالنهر, جنوبی تورکستان/افغانستان, ایران, تورکیه، هند نینگ بعضی ییرلری, آفریقا نینگ بعضی مملکتلری، اندلس و باشقه مملکتلرده که اسلام یا عرب الفباسی اۉز تاثیرینی قالدیرگن، خطاطلیک صنعتی او ییرلرده کمالگه ایتگن.

کریمزاده, هم عنعنوی اسلام خطاطلیک صنعتنی اسره‌ش و حمایه قیلیش اوچون بو صنعتنی یونسکوده رویخطدن اۉتکزگن. خط صنعتینی یونسکوده ثبت قیلیش آرقه‌لی, اونینگ ییتکچی حمایه‌چیلردن بیری بۉلیب کېلماقده.

استا خطاط؛ نستعلیق, سینگن نستعلیق, ثلث, ریحان, محقق, نسخ, کوفی-کوفی تورلری و باشقه خط تورلریده یازه آله‌دی. اوشبو اوسلوبلردن فایده‌لنگن حالده مینگلب اثر یره‌تگن.

خطاطلیک صنعتی، صنعتچیمیز نینگ وجودیده قینه‌ب تورگنی شونداققینه هم کۉرینیب توره‌دی. اۉزینی و ملتینی تانیگن، اینیقسه صنعتنی سیوگن بیر صنعتچی، ینگیلیک یره‌تمسدن تینچ توره‌آلمه‌یدی. چونکه بو کیشیلر دایما خیال قوره‌دی و اونگه حقیقت کییمی کییدیره‌دی. شو خصوصیتلر ایگه‌سی بۉلگن کریمزاده جنابلری هم, نیلوفر خطی نینگ اختراعچیسی دیر. خط صنعتی نینگ بوتون قیره‌لری بیلن تانیش بۉلگن استاد, خطلر نینگ اینجه حرکتلریدن و ویژول(بصری) آقیملریدن الهام آلیب, نیچه خط نینگ حرکتلری مجموعه‌سیدن ینگی بیر تور یعنی نیلوفر خطنی یره‌تگن.

خطاط عینأ نیگه نیلوفر اسمینی تنله‌گن؟ چونکه نیلوفر گلی؛ سیوگی, عبادت, ریاضت, گوزه‌للیک و تینچلیک نینگ سمبولی دیر. نیلوفر گلی، یشه‌شی و تازه قالیشی اوچون کۉپ سووگه احتیاجی بار. نیلوفر خطی هم گلی کبی مرکب و اینجه نکته‌لر بیلن یازیلیشی کیره‌ک بۉله‌دی. نیلوفر خطی نینگ باشقه خطلردن اجره‌لیب توریش سببی؛ جوده تیز-سریع و چققان حرکتلر بیلن یازیلیشی‌ده دیر.

عبدلحکیم کریمزاده، کۉپلب شاگرد تربیه قیلگن. ایککی ییل دیر که او، امریکاده عایله‌سی بیلن حیات کیچیره‌دی. یورتیدن اوزاقلیگیگه قره‌مه‌ی, آنلاین شکلیده تیموریلردن قالگن صنعتنی رواج بیریشگه و صنعت سیورلرگه اورگتیشگه دوام ایتماقده. خط صنعتینی اورگتیشده یا بو یۉله‌نیشده فعالیت قیلیشده اونینگ یالغیز سببی، تیموریلر دوریدن بیزگه ییتیب کیلگن بو بی‌بها صنعتنی یوکسلتیریش نیتی دیر. او معنوی بایلیکنی, مادی خصوصیتدن کۉره افضل کۉره‌دی.

عبدالحکیم، افغانستان ایچیده و چیت اولکه‌لریده تورلی خیل صنعت کۉرگزمه‌لریده فعال قتنشگن. قبتالیده کۉپلب شخصی کورگزمه‌لر هم اویویشتیرگن. جمله‌دن؛ اونینگ اۉزگه مملکتگه کیتمسدن آلدین, سونگگی کۉرگزمه‌سی فاریاب ولایتیده بۉلیب اۉتدی. بو کۉرگزمه حضرت علی‌شیر نوایی، شاه و شاعر بابر میرزا نینگ توغیلگن کونی مناسبتی بیلن اۉتکزیلگن اېدی. اوشبو کۉرگزمه‌ده ایکی شخصیتیمیز نینگ سۉزلریدن خطاطلیک قیلینگن ۱۲۵ته اثر نمایشگه قوییلگندی.

کریمزاده, صنعت و خطاطلیک اثرلر توپلمی اوچون کۉپلب مکافاتگه ایگه بۉلگن. اونینگ فعالیتلریدن قویده‌گیچه آت توتیش ممکن:

۱- پیغمبریمیزنینگ حدیثلری و صحابه‌لری نینگ سۉزلری

۲- کتیبه

۳- نیلوفر

۴- زمانوی خطاطلیک

۵-  تایپوگرافی

۶- سیاه مشق های عاشقانه

۷- امیر علی شیر نوایی‌گه عاید اۉزبېکچه شعرلر

۸- سفر

۹- دایره سیز “س” حرفی

۱۰- آبسترکتس

۱۱- آبروباد

۱۲- نقطه سیز دایره‌لر

۱۳- بیزه‌ک /دیکوریشن.

صنعت بیر ملت نینگ بایلیگی، بارلیگی و اونینگ دوامی دیماق دیر. شونده‌ی ایکن صنعتچیلریمیزنی قدرله‌یلیک.

 

شریک قیلینگ

Related Posts

Add New Playlist