بی‌بی مقبره‌سی هندوستان نینگ مهارشترا ایالتی, اورنگ آباد شهریده‌گی «دکن» منطقه‌سیده جایلشگن دیر. ایتیشلریچه، اوشبو محل آگره شهریده‌گی تاج محلگه تقلید قیلینیب قوریلگن. بیراق, بو عجایب بنا نینگ کیم تمانیدن و قوریلیشی قیسی ییلده باشلهنگنی حقیده تورلی فکرلر موجود. اورنک اوچون، ایریم جاییلرده بابریلری سلاله‌سیدن بولگن اورنگزیب، سویملی خاتینی دلرس بانو بیگم (وفاتیدن سونگ رابعه درانی‌گه مشهور) خاطره‌سی اوچون قوردیرگن دېب یازیلگن. ایریم یازوولرده اېسه,اورنگزیب نینگ اوغلی شهزاده اعظم شاه تمانیدن آنه‌سی دلرس بانو بیگم اېسده‌لیگیگه اساسأ بنا اېتیلگن بیلگی‌سی کۉزگه تیگه‌دی.
بی‌بی مقبره‌سی ۱۷-نچی یوزییل نینگ سونگلریده, بابوریلر نینگ معماری اسلوبیده قوریلگن. تخمینلرگه کۉره؛ بو بنا نینگ قوریلیش دستوری۱۶۶۰- ییلیده بیریلگن. بو بنأ نینگ ۱۶۶۸ – ۱۶۶۹ ییللر آره‌لیگیده قوریلگنی تخمین قیلینه‌دی. بعضی روایتلرگه کۉره, مقبره نینگ قوریلیشیگه ۶۶۸.۲۰۳-۷ رپه صرفلنگن. ایتیشلریچه، اورنگزیب اوشبو بنا نینگ قوریلیشی اوچون ۷۰۰.۰۰۰ رپه اجرتگن اېدی. بیر قنچه روایتلرگه کۉره اعظم شاه, شاه جهان (تاج محل قورووچیسی) کبی بدولت بۉلمه‌گنی سببلی, عادیراق و کیچیکراق انشات قوریشگه مجبور بۉلگن. شو اوچون هم بو مقبره “کمبغللر تاج محلی” دېب اته‌له‌دی. بوندن باشقه دکن منطقه‌سیده بولگنی اوچون هم, دکن نینگ تاج محلیگه مشهور دیر.
بی‌بی نینگ مقبره‌سی اورنگزیب دوریده بنا اېتیلگن ایککینچی و اینگ کاتته انشاتلردن بۉلیب, بیرینچی اۉرینده پادشاهی مسجدی توره‌دی. بو مقبره، تاریخی اورنگ آباد شهری نینگ “اساسی یادگارلیگی” صفتیده قبول بۉلگن. اساسی کیریش ایشیگیده‌گی بیتیککه کۉره, بو مقبره معمار عطاالله و مهندس هانسپت رای تمانیدن لایحه‌لشتیریلگن. بی‌بی نینگ مقبره‌سینی تاج محلگه اوخشه‌تیلیشی، اونینگ اۉز جاذبه‌سینی کولنکه‌که قوییگن. عطا الله، تاج محل باش معماری استاد احمد لاهوری نینگ اۉغلی. ایلک باشلرده اورنگزیب نینگ اۉغلی محمد اعظم شاه، کیینچه‌لیک شاه جهان طرفیدن مقبره‌نینگ ریستوره ایشلرنی کنترول قیلیش بیلن ایشگه آلینگن. مقبره توزیلیشگه ارزان‌راق متریاللردن ایش آلینگن. اونده ایشله‌تیلگن مرمر اېسه جیپور یقینده‌گی کانلردن کیلتریلگن اېدی. ۱۷نچی عصر سیاحی، فرانسه‌لیک تویرنیر نینگ معلوماتیگه کۉره, او نینگ سوراتدن گلکنده‌گچه بۉلگن سیاحتی دوامیده, کمیده ۱۲ ته هوکیز تارته‌یاتگن ۳۰۰ ته گه یقین مرمر توله ارابه‌لرنی کۉرگن.
ایلک باشلرده بو مقبره، تاج محلگه رقابتچی صفتیده قوریلگن بۉلسه-ده, اورنگزیب تمانیدن قوییلگن قتیق بودیجه چیکلاولری و معمارچیلیکده‌گی انقراض طفیلی اۉزیگه خاص گوزه‌للیکه ایگه بۉلگن علاحیده و نایاب بیر یادگارلیک یوزه‌گه کېلگن.
بو مقبره قنده‌ی خصوصیتلرگه ایگه دیر؟
بی‌بی مقبره‌سی “چهار باغ” اسلوبیده‌گی رسمی باغ مرکزیده جایلشگن. مقبره کتته‌گینه بیر حولی نینگ مرکزیده قوریلگن بۉلیب, بو حولی تخمینا ۴۸۵ متر شمالدن جنوبگه و ۲۷۵ متر شرقدن غربگه چوزیلگن.
ستونلی ایوانلر، دیوار بیلن اوره‌لگن حدود نینگ شمالی, شرقی و غربی قسمتلری نینگ مرکزیده جایلشگن. یوکسک دیوار تیشدار یا کنگوره‌لی بیزه‌کلر, اوچلی و اوتکیر رواقلی چوقورچه‌لر و معین آره‌لیقده ییرلشگن بورجلر بیلن بیزه‌تیلگن. بو چوقورچه‌لر دیوارگه یاپیشتریلگن ستونلر بیلن اجره‌تیلگن بۉلیب, اولرنینگ تیپه‌سیده کیچیک مناره‌لرگه اوخشش کنبدچه‌لر بار.
مقبره یوقاری کوادرات یا مربع پلتفورمه‌ده قوریلگن بۉلیب, اونینگ تۉرت بورچگیده تۉرتته مناره کۉزگه یقال کۉرینه‌دی. پلتفورمه گه اوچ تماندن زینه پایه‌لر آرقه‌لی چیقیله‌دی. اساسی بنا نینگ غربیده بیر مسجد جایلشگن بۉلیب, او کیینچه‌لیک حیدر آباد نظامی تمانیدن قوریلگن. بو مسجد مقبره نینگ غربی کیریش ایشیگی نینگ یاپیلیشیگه سبب بۉلگن.
مقبره‌گه کیریش, اونینگ جنوبیده‌گی اساسی ایشیک آرقه‌لی عملگه آشیریله‌دی. بو ایشیک نینگ اساسی تشقی قسمیده یاغاچ اوستیگه قاپلنگن برنج یا مس قاتیشمه پلستینه‌لرده یعنی صحفه‌لردن اوسیملیک نقشلری موجود. کیریش ایشیگیدن اوتگندن سونگ, بیر کیچیک سوو حوضی جایلشگن بۉلیب, پست دیوارلر آرقه‌لی اساسی انشاتگه آلیب باره‌دی. بو توسیقلی یۉلک نینگ مرکزیده بیر قطار فواره‌لر جایلشگن.
مقبره, تا پستگی دیوارگچه مرمر تاشی بیلن قاپلنگن. بو قسمتدن یوقاریسی, گنبد تگیگچه بزالت تاشلری بیلن قوریلگن. گنبد نینگ اۉزی اېسه، ینه مرمر تاشیدن ایشلنگن دیر. بزالت تاشی نینگ اوستگی قسمی یوپقه گچکارلیک بیلن قاپلنگن, سلیقلب-صیقللنگن و ظریف گچکارلیک بیزه‌ک بیلن بیزه‌تیلگن.
دلرس بانو بیگم جسدی ییر آستیده جایلشگن بۉلیب, حشمتلی نقشلی مرمردن یسلگن سیکیز بورچکلی پنجره دیوار جلیلی معماری اسلوبی بیلن اوره‌لگن. بو ییریگه اېسه زینه پایه آرقه‌لی کیریله‌دی.
بو حجره یا خانه یوقاریسی, مقبره نینگ ییر اوستی سطحیگه جایلشگن بولیب, سیکیز بورچکلی توینوک مرمردن یسلگن پست پنجره بیلن اوره‌لگن. شو نینگ اوچون قبر یوقاریدن کۉرینیب توره‌دی.
مقبره اوستیده گنبد بار, او پنجره اسلوبیده‌گی نقشلر (تیرالیس ورک) بیلن تیشیلگن و گل بیزه‌کلری پنیلر(تابلو) بیلن بیزه‌تیلگن. بوتون انشات نینگ اۉزی آلتی بورچکلی شکلگه ایگه, و اونینگ بورچکلری مناره‌لرگه اوخشش ایلیمینتلر بیلن بیزه‌تیلگن.
«دی پرینت این» سایتی ۲۰۲۴ ییل نشریاتیده خبر بیریشیچه؛ هندوستان نینگ ارکیالوگ تدقیقاتچیلری نینگ باشقرمه‌سی ای.اس.آی، بی‌بی مقبره‌سی نینگ مناره‌لرینی تازه‌لب, ینگی کۉرینیشگه کیلتیریش اوچون سوواق ایشلری الیب باریله‌دی. چونکه مناره‌لر نینگ هر بیری ۳۱ متر یوکسکلیکده بۉلیب, ییللر آقیمیده قاره‌ییب کیتگن. ینه, مناره‌لر تازه‌لنه دی و سوو اوتیش جایلری تیکشیریله‌دی. قه‌ییرده کیره‌ک بۉلسه, اوشه ییرده سوواق ایشلری بجه‌ریله‌دی، دیب قوشیمچه قیلگن.
مغوللر دوری معمارچیلگیگه عاید بۉلگن بو اۉزلیکنی تیکلش کېره‌ک. بی‌بها معمارچیلیک؛ مغول, هند و مرکزی آسیا معمارچلیگیدن اۉرته‌گه کېلگن. بو فقط‌گینه بیر بنا مجموعه‌سی اېمس, بلکه سیوگی, کوچ, ایشانچ و ابدیلیک نینگ تاشگه اوییلگن تاریخی دیر.
