حسادت و بخالت، انسانلر کونگلیدن نورنی کوتاریب، ظلمت و جهالت کیلتیره‌دی. جهالت ایسه، بیرینچی بولیب بیر ملتنی توشونیشدن آله‌دی و معنویتدن محروم ایته‌دی. کیینچه‌لیک، انه‌شو جهالت اوشه ملتنی بوتونله‌ی یوق ایتیلیشیگه سبب بوله‌دی.
نوایی هیکلی ویا روضه توگره‌گیده نوایی نامی‌گه اتب قوریلگن یادگارلیک تاشینی یوق ایتیش بیلن حضرت نوایی‌نینگ خلق کونگلیدن، ادبیات و تاریخ یپراغلریدن کوتاریب بولمه‌یدی، بلکه تاباره سیویلیشی و اثرلری چوقورراق و کوپراق اوقیلیب، او ذات‌نینگ معنوی شخصیتی انسانلر ضمیریده قیته‌دن انشاء بولیشیگه سبب بوله‌دی.
طالبلرنینگ عقلی بولسه، بو قبل خلقنی اینجیته‌دیگن ایشلرنی ایمس؛ خلق کونگلینی آوله‌یدیگن مدنی و ملی ایشلرگه قول اوریشلری کیره‌ک. افسوس که بو گروه‌نینگ قوریلیش غایه‌سی شونده‌ی بوزغینچ ایشلر و خلق‌لرنینگ اورته‌سیده نفاق توغدیریش نیتیده بولگنی سبب، ایندی بوتون افغانستان جغرافیاسیده حاکمیت قیلیب تورگن بولسه-ده، قوللیکدن قول کوتارمه‌ی، تورکلرنینگ تاریخی، مدنی و ملی یاتلری سوزیگه کیریب، بو خلقنی اینجیتیب بارماقده دیر.
لیکن طالبلر بونی اونوتمه‌سین کیم، افغانستان توپراقلریده توغیلیب، ییتیشگن تورکلرنینگ مجاهدتی و قورقمسلرچه فداکارلیکلری نتیجه‌سیده اوشبو جغرافیانی قولگه کیلتیرگن ایدی؛ مذکور گروه ینه شو ملت‌نینگ باتور ییگیتلری قولیده یوق بولیب کیتیشینی اوزاق بیلمه‌سین.
نوایی هیکلی طالبان قولیده یوق ایتیلیشی اونوتیب بولمس خیانت دیر و مذکور گروه‌نینگ بو ایشی افغانستان تورکلری اوچون اینگ کتته جفا بولدی. بو جفاگه قرشی هر تور جفا کیلسه، آرتیق طالبان گروهی حق ایته‌دی.
