سونگی ییللرده میلیون‌لرچه افغانستان‌لیک مهاجر ایران و پاکستان‌دن چیقاریلیشی، اوز ایچیده کوپلب آغیر و اچینرلی حکایه‌لرنی جایله‌شتیرگن.
بو آغیر روایت‌لردن بیری، قشاق‌لیک باعث ایران و پاکستان‌گه باریش اوچون مجبور بولگن کیچیک یاش‌لی باله‌لر دیر که باشقه مهاجرلر قطاریده چیقاریلگن.
بیرلشکن ملتلر تشکیلاتی نینگ باله‌لر حمایه‌لش صندیغی یا ده «یونیسف» جاری ییل باشلنگنیدن بیری، یریم میلیون باله ایران و پاکستان‌دن افغانستان‌گه قیتریلگنینی معلوم قیلدی.
یونیسف وکیلی تاج الدین اویواله بو حقده ایتیشیچه «جاری ییل‌ده ایکّی میلیون افغانستان‌لیک جمله‌دن یریم میلیون باله قۉشنی مملکتلردن قیتریلگن. هر بیر باله تېنگ رواجله‌نیش شرایط‌گه اېگه بۉلیشی اوچون یۉلی و شرایطی نظرده توتیلمه‌گن حالده، قۉتللب-قوتلنیشی کېره‌ک:»
اروپا اتفاقی معلوماتی‌گه کوره، یالغیز ۲۰۲۴- ییل دوامی‌ده، بو اتفاق ایران‌دن چیقاریلگن یکه‌ویالغیز یاده عایله‌سیدن اجره‌لیب چیقاریلگن ۱۴ مینگ باله‌نی رویخط‌گه آلیب یاردم بېرگن.
اروپا اتفاقی بو باله‌لر اوچون یقین‌ده ۱۰ میلیون یورو یاردم اجره‌تیب، اولرنی حمایه‌لش اوچون سعی‌وحرکتیدن ایشانچ بېرگن.
اروپا اتفاقی همکارلیکلر بۉلیمی مسووولی اریک بوم نینگ بو حقده ایتیشیچه «بیزنینگ مقصدیمیز افغانستان‌گه قیتریلگن باله‌لرنی جایلشتیریشده یاردم بېریش دیر. بو اروپا اتفاقی نینگ مهاجرت و کوچیریش ساحه‌سیده‌گی یاردملری‌نینگ بیر قسمی سنه‌له‌دی؛ قیتریلگن مهاجرلر اینیقسه باله‌لر و یاش-ییگیتلر فرصت و اساسی خدمت‌لرگه اېریشیش امکانیتی‌گه اېگه بۉلیشی ضرور.»
سونگی ییللرده جبری غربت یوللرینی توتکن قشاق باله‌لرنینگ بیر قنچه‌سی هم جبری حالده بولسه هم عایله‌سی نینگ بغریده تیریک قیتیب کیلمه‌گن.
جوزجان‌لیک بو خانه‌دان نینگ ۱۷ یاشر روح الله، شو یولده اچینرلی حالده ایران کوچلری تامانیدن شفقت‌سیز اولدیریلگن باله‌لردن بیری ایدی.
روح الله اوتگن رمضان آیی قشاق‌لیک باعث بیر لقمه نان اوچون ایران تامان یول آلدی. حاضر ایسه بیر نیچه آی‌دن بیری قشاق‌لیک عایله‌سی نینگ آغیر احوالی‌ده اونوتیلمس بیر ماتم‌گه اَیله‌نگن.
روح الله آنه‌سی نینگ ایتیشیچه «کېتمس‌دن ایلگری بو ییرده هیچ نرسه یۉق اېدی. مینگه آته‌سیگه و اوکه‌لریگه قره‌ب مینی کېتیب ایشلب بیر نرسه تاپیب کېلمسم بۉلمه‌یدی دېب کېتدی.»
شونینگدېک ایران‌دن جبری چیقاریلیب وطنگه قیتیب کیلگن باله‌لر هم بو ییرده ینه قشاق‌لیک، ایش‌سیزلیک و ناانیق کیله‌جک بیلن دوچ کیلیب آغیر احوالده توشیب قالگن.
اوشبو باله‌لردن بیری ۱۶ یاشر قندوزلیک سمیع‌الله نینگ ایتیشیچه «مین ایرانگه ایشلش اوچون بارگن اېدیم. ایران حربی‌لری بیلن اوشلب قیتیب یوباردی افغانستان‌گه حاضر بو ییرده ایش‌سیز نیمه قیلیشنی بیلمه‌ی یوریب‌من.»
عینی حالده، اروپا اتفاقی قشاق‌لیک و باشقه سبب‌لر باعث یکه‌لیکده مهاجرت قیلگن افغانستان‌لیک باله‌لر تورلی خیل زوره‌وانلیکلر بیلن دوچ بۉلگنینی هم معلوم قیلدی.
