امیر تېمور مقبره‌سی
امیر تېمور مقبره‌سی اۉرته آسیا معمارچیلیگی‌‌نینگ نایاب اثری صفتیده اعتراف اېتیلگن. مقبره قوریلیشی بویوک صاحبقران امیر تېمور تامانیدن ۱۴۰۳ ییلده باشلنیب، میرزا اولوغ بېک دوریده توگللنگن. مقبره سمرقندنینگ جنوبی-غربی قسمیده جایلشگن بۉلیب، ۱۴ عصر آخریده امیر تېمور نبیره‌سی محمدسلطان تامانیدن قوریلگن مدرسه یانیده تیکلنگن. محمدسلطان ۱۴۰۳ ییلده کیچیک آسیاده بۉلگن حربی یوریش وقتیده تۉستدن کسللیکدن وفات اېتگن.
شهزاده‌نینگ جسدی سمرقندگه آلیب کېلینیب، اوشبو مقبره جنوبی تامانیدن ایوانی آرقه‌سیده‌گی دهمه‌گه(بنا یوزه‌سیده کیچک طاق) دفن قیلینه‌دی. سۉنگ امیر تېمور شهزاده‌گه اتب مقبره قوریش حقیده فرمان بېره‌دی شوندن کېیین دهمه اوستیگه سکّیز طبقه‌لی بنا قوره‌دی.
امیر تېمور وفاتیدن کېیین شاهرخ میرزا هراتنی پایتخت قیلیب، اۉغلی میرزا اولوغ بېک اېسه سمرقندگه حاکم اېتیب تعیینلنه‌دی. او مملکتده مدنیت و قوریلیش ایشلرینی رواجلنتیریب یوباره‌دی. میرزا اولوغ بېک بویوک باباسیگه حرمت یوزه‌سیدن اوشبو سکّیز قیرره‌لیک مقبره‌نی تېموریلر اولادی دفن قیلینه‌دیگن مقبره‌گه ایلنتیره‌دی. مقبره بیتگچ، امیر تېمورنینگ معنوی استاذی میر سعیدبرکه‌نینگ جسدی شو مقبره‌گه کوچیریله‌دی و صاحبقران‌نینگ باش تامانیدن دفن اېتیله‌دی. بعضی روایتلرگه قره‌گنده امیر تېمور پیری‌نینگ آیاق تامانیدن دفن اېتیلیشینی وصیت قیلگن. مقبره‌گه میرانشاه میرزا، شاهرخ میرزا، شیخ سیدعمر، میرزا اولوغ بېک و میرزا اولوغ بېک‌نینگ گۉدکلیگیده وفات اېتگن ایکّی فرزندی عبدالله و عبدالرحمن‌لر هم دفن قیلینگن.
اولوغ بېک تامانیدن بنانینگ ایچی ینگیدن بېزه‌تیلدی، مقبره صحنیده دهمه‌لر قۉییلیب، اطرافیگه نفیس مرمر تاشدن پنجره قیلیندی. مقبره ۱۴۲۴ ییلدن باشلب اونینگ شرق تامانیگه تقیب قوریلگن کۉپ گمبذلر گالریه آرقه‌لی کیریله‌دی. مقبره‌نینگ غرب و جنون تامانلری یانداش قیلیب قوریله باشلنگن، لېکن بیتمی، قالگن اولکن عمارتلرنینگ تیکله‌نیشی میرزا اولوغ بېک حکمدارلیگی‌نینگ سۉنگّی ییللریگه تۉغری کېلسه کېره‌ک.
محمدسلطان مجموعه‌سیدن فقط پېشتاق سقلنگن. بو پېشتاق ماهرلیک بیلن ایشلنگن بۉلیب، کاشیکارلیک بیلن دېوار فانیده یقال کۉرینیب توره‌دی. کاشیکارلیک آره‌سیده بنانی قورگن اوستا محمدبن محمود اصفهانی‌نینگ نامی و «دینی جنت دلی پاکلرنیکیدیر» دېب، جمجمه‌دار قیلیب حدیث یازیب قۉییلگن. دېواولر بېزه‌گیده گره بۉلیب اتلاووچی جغرافیا شکللریگه اساسلنیب، نفیس قیلیب ایشلنگن بېزه‌ش اساسی اۉریننی اېگلله‌یدی. گمبذده جزء، لاجورد و آلتین سوولری ایشله‌تیلگن.
«سمرقند آبده‌لری» کتابیدن آلیندی.
