سوویت دوریده کۉپلب ادبیات اربابلری و تیلچیلر سورگونگه یوباریلگن، قمه‌لگن، حتی که قتل ایتیلگنیگه قره‌مه‌ی، تورکمن تیلی و اونینگ ادبیاتی رواجلنیشگه دوام اېتدی. ۱۹۳۰ – ییللریده، باشقه سوویت جمهوریتلریده بۉلگنی کبی، تورکمنستانده هم یازووچیلر و تنقیدچیلرگه سوسیالیستیک ریالیزیم یۉنه‌لیشی مجبورأ قبول قیلدیریلگن. اولر، اۉز اثرلرینی سوویت مکتبی تمایللریگه موافق یازیشگه مجبور بۉلگنلر.
آنناسلطان سیدوونا ککیلووا، تورکمنستان سوویت سوسیالیست جمهوریتلر بیرلیگی دوری نینگ تورکمن شاعرلریدن بیری و سوویت نینگ قرشیسی بۉلگن آیدینلردن اېدی. آنناسلطان، ۱۹۴۲نچی ییلی عشق آباد شهری نینگ کیشی محله‌سیده دنیاگه کیلگن. او، اوگولساخات سیدووا نینگ قیزی دیر. آنا سلطاننی بیرته‌گینه اۉغلی بۉلگن. عین پیتده امان و شالی ککیلوا بیلن قرینداش ایدی.
شاعر باشلنغیچ و اورته مکتبنی اۉز قشلاغیده تمامله‌گچ، تورکمن دولت یونیورستیتی نینگ تورکمن فیلالوگیه فاکولته‌سیده اۉقیشگه کېره‌دی. او، طلبه‌لیک دوریده درسلردن چیتلشتیریلگن بۉلسه-ده، کیینچه‌لیک ینه اۉقیشگه قبول قیلینه‌دی. آنناسلطان، بیلیم یورتینی بیتیرگندن سونگ ایکی ییل دوامیده اۉقوتووچیلیک قیله‌دی. شو آره‌ده رادیوده اۉقیلگن ایریم شعرلری سیاسی جهتدن اونگه قیینچیلیک توغدیره‌دی. شو سببدن هم سۉراققه ترتیله‌دی. اۉقوتووچیلیکدن کیین «مده‌م تیار» «Mıdam Tayyar”» کزیته‌سیده ایشگه باشله‌یدی. بیراق، باسیملر کوچه‌یگنی باعث او ییردن هم استعفاگه چیقیشگه مجبور بۉله‌دی.
او، پروفیشنل فعالیتی نینگ دوامیده بیر نیچیته کتاب و ترانه‌لر (قوشیق) نشر قیلگن. او نینگ شعرلری سوویت ادبیات نینگ کینگ ترقلگن موضوعلری یعنی؛ کمونستیک حزب(پارتی), مملکت و اونینگ خلقی حقیده اېدی.
آنه‌سی اونگه کلاسیک شعرلر و خلق ایرتکلرینی اۉقیب بیرردی، شو آرقه‌لی اویده‌گی ادبی محیطنی شکللنتیرگن. آنناسلطان آنه‌سی اونینگ شاعر بۉلیشیده مهم رول اۉینه‌گنیگه ایشانگن و بو تویغولرینی آنه‌سیگه یازگن مکتوبیده قوییده‌گیچه افاده اېتگن”
«سینینگ مفتونکار قوشیقلرینگ و ایرتکلرینگ مینگه توگنمس الهام، قووانچ و معرفت سری باشلاووچی امید عطا اېتدی. ماوی کوک آستیده سین مینی دعا بیلن اوزاق یۉلگه کۉزتگن اېدینگ، عزیز آنه جان. شونینگ اوچون مین سینگه تعظیم قیله‌من.»
آنه‌سی قیزینی مهر بیلن «تاغلر باشی»-یعنی «تاغلر تیپه‌سیده‌گی چوققی»، دیب اته‌گنینی ایتیشه‌دی. بو لقب آنه‌نینگ قیزیگه بیرگن یوکسک حرمتینی افاده‌له‌یدی، گویا او قیزی نینگ تاغلر تیپه‌سیده توریشگه مناسب، اولوغ مقام ایگه‌سی ایکنیگه ایشانه‌دی. بیراق، احتمال، «تاغلر باشی» بو ییرده آنه‌نینگ عادی سیوگیسیدن کۉره کۉپراق، قیزی نینگ استعدادیگه و پالارق کیله‌جگیگه بۉلگن ایشانچی نینگ افاده‌سی بۉلسه کیره‌ک، کیم بیله‌دی؟
آنه‌سی نینگ سۉزلریگه کۉره؛ او نینگ اوچ جلد شعری تۉپلملری باسیمدن چیققن. اونینگ اثرلری، تورکمنستان سوویت سوسیال جمهوریتی گزیته‌لری همده مسکو مطبوعاتیگه چاپ اېتیلگن.
او جوده یاشلیگیده شعر و ادبیاتگه قیزیقیب قالگن. دستلبکی شعرلرینی باشلنغیچ مکتبده اۉقیب یورگن کیزلریده‌یاق یازگن. اونینگ ایلک شعرلریده اۉزی اوسگن قشلاق و تیگره‌سیده‌گی تاغلرنینگ طبیعی گوزه‌للیگی تصویرلنه‌دی. کیینراق اونینگ شعرلری جدی مساله‌لر بۉییچه توس آلگن. او اۉز دایره‌سیدن چیقیب، زمانه‌سی نینگ جدی معمالرینی فلسفی روحده یاریتیشگه حرکت قیلگن. اورنک؛ “او تاغلر هم یوره‌گیده درد توته‌دی” آتلی شعری توشکونلیک نینگ شعری افاده‌سی بۉلیب، تاغلر و اورمانلر بیلن همدردلیک اویغاته‌دی.
او، بیلیم یورتیده بۉلگن پیتی, شعرلری گزیته و ژورناللرده نشر اېتیله‌دی. ۱۹۶۸- ییل (قارا ساچلریم) شعری تۉپلمی باسیله‌دی. لیکن، اوشه وقت سیاستلری طفیلی اونینگ کتابیگه تنقیدچیلر اونچه‌لیک اعتبار قره‌تمه‌یدیلر. بیراق ۱۹۷۱- ییلیده اونینگ (زینانلر)(خاتینلر) ناملی ایکینچی کتاب باسیلگچ او مشهور بۉله‌دی. اوشبو کتابده‌گی ایریم شعرلر تورکمن قوشیقلری اوچون متنگه اَیلنتیریلدی. بیراق، آنناسلطان بو موفقیتدن ذوقلنیشگه یا که قوشیقلرنی تینگلشگه اولگورمه‌دی.
۱۹۲۷ ییلی قیش و بهار آیلریده آنناسلطان سوویت اتفاق نینگ ۲۴ حزب کانگریسی و مرکزی حزب کمیته‌سیگه خط یازیب, تورکمنستان سوویت جمهوریت نینگ باشدن کیچیریب تورگن قتیق شرایطلری حقیده شکایت قیله‌دی. اونینگ شکایت نامه‌سی ۵۶ صفحه بۉلیب، بیر فوتو البوم هم علاوه قیلینگن اېدی. اونینگ یازگن اوشبو خطیده تورکمن خاتین-قیزلری نینگ قیین شرایطلریدن بحث قیلینگندی. جمله‌دن اولر نینگ اساسی انسان حقوقلریدن محروم بۉلگنی و جنسی زوراوانلیککه معروض قالگنلریدن شکایتلر بار ایدی. کمونست حزب اونینگ شکایتلرینی نه فقط رد اېتدی، بلکه اونینگ آخرگی شعری تۉپلمینی نشر ایتیلمسلیگینی بوییردی.
بوندن تشقری اوشه وقت نینگ حکومتی تمانیدن آنناسلطانگه کتته سیاسی باسیم اۉتکزیله‌یدی. شو ترتیب ایشیدن ایریلیشگه مجبور بۉله‌دی. او، آنه‌سی و اۉغیلی نینگ یگانه حمایه‌چیسی بۉلگنی اوچون هم مسکوگه یاردم سوره‌ب باره‌دی. بیراق، بیران بیر نتیجه آلمسدن قیتیشیگه تۉغری کېله‌دی. سونگره بریتانیا ایلچی خانه‌سی بیلن باغلنه‌دی و باش پناه سوره‌یدی. باشیگه کیلگن شرایطلردن امیدسیز بۉلگن آنا سلطان، سوویت وطنداشلیگیدن واز کېچه‌دی و مهاجرتگه تیارلنه‌دی. او، بریتانیادن باش پناه سوره‌گنلیگی سببلی، خوف‌سیزلیک کوچلری نینگ نظارتیگه آلینه‌دی.
۱۹۷۱- ییلی نینگ ۲۶- آگوستیده تیزیاردم (امبولانس) موتر آنا سلطان اوییگه کېلیب، ۲۹ یاشیده بولگنیگه قره‌مه‌ی روحی کسللیک «شیزوفرن» تشخیصی قوییلگن حالده مجبورآ روحی کسلخانهگه یاتقیزیله‌دی. آنه‌سی اونینگ قماقدن قوییب یوباریلیشی اوچون یاردم سۉره‌یدی. بیراق، آنه‌سی نینگ بو طلب غرب مطبوعاتیگه آشکار بۉله‌دی. باشلتگن اوشبو ایش هم نتیجه‌سیز قاله‌دی. اعتقادلریدن واز کیچیشی سوره‌لگنده او شونده‌ی دېدی:
«عدالت‌سیزلیککه قرشی یازمسلیگیمینی ایتگن هر کیم آلدیده تیزه‌لریمگه چوکیب، رحم سوره‌مه‌یمن.»
او قماقده بۉلگن دوریده هم یازیشنی دوام ایتیرگن. او، اۉز قول یازمه‌لرینی آنه‌سی و سینگلیسیگه تاپشیرگن. سینگلیسی آنناسلطانینگ یازوولرینی مسکوگه یوباره‌دی. بیراق، خطلر یول جریانیده یوقالیب کیته‌دی. ینه‌ده اچنرلیسی شو که؛ او نینگ کۉپلب اثرلری اویده یوز بیرگن یانغین جریانیده کوییب کېته‌دی. محمد قربان محمدقربانووف، ۱۹۲۲ ییلیده ککلیوا نینگ شعرلرینی تۉپله‌ب، «عمری ضایه یولدوزیم» اتی بیلن باسیمدن چیقه‌ره‌دی. اوییده یوز بیرگن یانغیندن قوتقریلگن اثرلری، ۲۰۱۵ ییلیده تورکمن یازووچیلری نینگ اثری توپلمی نینگ بیر قسمی صفتیده نشر اېتیله‌دی.
۱۲ ییل دوامیده, کونیگه اوچ مراتبه آنا سلطان‌گه کوچلی دارولر بیره‌دیلر. بیر مدت قۉییب یوباریلگن بولسه-ده، تنقیدلرینی دوام ایتیرگنی اوچون ینه روحی کسلخانهگه ییرلشتیریله‌دی. او اولیمگچه، تورلی روحی کسل‌خانه‌لریده نظارت آستیده سقله‌نه‌دی. ۱۹۸۳ ییل کسلخانهگه چه‌قیریلگن قرینداشلریگه ۴۱ یاشیده بولگن آنا سلطانینگ جسدی تاپشیریله‌دی. کیینچه‌لیک کسلخانه‌ده‌گی حجتلرنی اۉرگنگنلر؛ «آنناسلطان اۉغلی نینگ التماسیگه بنأ اۉیده قره‌لیشی اوچون کسلخانه‌دن چیقریلگن» دیگن یازوونی تاپگنلر. ایتیشلریچه آنناسلطان عمری نینگ سونگ کونلریده جوده هاریگن و اۉز یاشیدن ۳۰ برابر کتته توییلر اېدی.
افغانستان نینگ حاضرگی شرایطی و سوویت دورینی سالیشتیرگنده، سیزگه قنده‌ی بیر تویغو اویغاته‌دی؟
