۲۰۲۱- ییل افغانستان‌ده طالبان قیته حاکمیت‌گه قیتیشی بیلن، اۉلکه‌ده قوملر آره‌سیده قدرت تقسیماتی مسئله‌سی ینه جدی سوراقلرنی اۉرته گه چیقارگن. حکومتده تورلی قوملر مشارکتی اینقسه پشتونلر آز بۉلگن منطقه‌لرده قدرت انحصار اېتیلیشی و قومی تیزیم اۉرنه‌تیلیشی خصوصیده خواطرلر جدی‌لشگن. شو اساسده بو گزارش شمالده جایلشگن ۹ ولایتده محلی اداره‌لر کیم‌لرنی باشقیرووی‌ده بۉلگنی و اۉزبېک – تورکمن طالب‌لری اۉز توپراق‌لری حاکمیتیده سهم آلیش‌گه قنچه‌لیک قادر بۉلگنلیکلرینی انیق‌لش مقصد تیارلنگن.
اوشبو گزارشده، بدخشان، بغلان، بلخ، تخار، جوزجان، سرپل، سمنگان، فاریاب و قندوز ولایتلریده‌گی ۳۷۰ اداره باشلیغلری و مسووللری نینگ کیم‌لیگی انیق‌لنگن. مذکور اداره‌لر اېسه ولایت والیسی، والی اۉرین باسری، خوفسیزلیک قومندان، ولایتی ریاست‌لر و ولسواللردن عبارت دیر. بو گزارشده‌گی میدانی معلومات، محلی منبعلر، مذکور اداره‌لر خادملری، طالبان تامانیدن نشر اېتیلگن ایریم اعلامیه‌لر و اهالی بیلن اۉتکزیلگن صحبت‌لر اساسیده ترتیب‌لنگن.
تدقیقات نتیجه‌سی اېسه واضح و بیر نرسه کۉپ انیق: اکثر اداره‌لر پشتونلر انحصاری گه، اۉزبېکلر و تورکمن‌لرنینگ حضوری آز.
اوشبو تدقیقاتده تیکشیریلگن ۳۷۰ اداره‌دن، پشتونلر ۱۸۱ اداره نی باشقریش بیلن ۴۸.۹۱ فایز قدرت نی آلگن. تاجیکلر ۹۰ اداره ۲۴.۳۲ فایز، اۉزبېکلر ۶۹ اداره ۱۸.۶۵ فایز، تورکمن‌لر و عربلر هر بیره‌سی ۱۲ اداره نی باشقریش بیلن ۳.۲۴ فایز دیر. ایماقلر ۵ اداره ۱.۳۵ فایز و هزاره‌لر فقط ۱ اداره بیلن ۰.۲۷ فایز حضوریگه ایگه دیر.
بو ولایتلرنینگ کوپ جمعیتی نی اوزبیک و تورکمن‌لر تشکیل بیرگن بیرحالده بیراق، اداره‌لرنینگ کنترولی نی اساساً پشتونلر قۉلگه آلگن.
شمال ولایتلر حاکمی لوازمیده قومی ترکیب
اوشبو تدقیقی گزارشده تیکشیریلگن ۹9 ولایتدن پشتونلر ۷ ولایت حاکمی لوازمینی قۉلگه آلیش بیلن ۷۷.۷۸ فایز، تاجیکلر ۱ ولایت حاکمی لوازمی بیلن ۱۱.۱۱ فایز، ایماقلر اېسه 1 ولایت اداره‌سینی قۉلگه آلیش بیلن ۱۱.۱۱ فایز دیر. مذکور ۹ ولایتده هیچ بیر اۉزبېک، ترکمن، هزاره و عرب ولایت حاکمی صفتیده تعیین اېتیلمه‌گن که صفر فایزنی تشکیل اېته‌دی.
مذکور ۹ ولایت اکثریت جمعیتی اۉزبېکلر و تورکمن‌لر دیر. شونگه قره‌مسدن بو خلق نینگ هیچ بیر والیسی یۉق. دېیرلی ولایتلر حاکمیتیده اۉزبېکلر و تورکمن‌لر طالبان تامانیدن بوتونله‌ی چیتگه اۉریلگن.
والی اۉرین باسرلیگی لوازامیده قومی ترکیب
یوقاری‌ده اَیتیلگن‌دیک اۉزبېک و تورکمن‌لر اکثریت جمعیت‌نی شکل‌لنتیرگن شمال و شمال شرقی ولایتلرده، بو خلق‌لردن هیچ بیر والی یۉق. بیراق بو ولایتلرده والی اۉرین باسری لوازمیده اۉزبېکلرنینگ سهمی کوزگه کۉرینرلی درجه‌ده.
اېسلب اوتیلگن ۹ ولایتده والی اورین باسرلیگی لوازمی‌دن ۶ ته‌سی اۉزبېلرگه منسوب که بو اېسه ۶۶.۶۷ فایزنی تشکیل اېته‌دی. باشقه ۲ ته‌سی پشتون که ۲۲.۲۲ فایز و قالگن بیری تاجیکلر اختیاریگه که بو ۱۱.۱۱ فایزنی تشکیل بېرگن. مذکور لوازملرده تورکمن، هزاره، ایماق و عربلر اشتراکی صفر.
اَیتیش کېره‌ک که مذکور ولایتلر والی اۉرین باسرلیگی لوازمیده اۉزبېکلرگه سهم بیریلگن بیرحالده، بیراق اولرنینگ صلاحیتی تۉغریسیده سوراقلر بار. منبعلر و اۉزبېک ایش بیلرمانلرنینگ ایتیش‌لریچه، بو والی اۉرین باسرلری هم کۉپینچه صلاحیت‌سیزلیک و طالبان تامانیدن اۉزبېک اعضالری کوچینی آزه‌یتیریلیشی مقصدیده بو لوازملرده تعیین‌لنگن. مثال اوچون طالبان تخار ولایتی یشاوچیسی بۉلگن اۉزبېک اعضاسی مولوی نورالدین عمیر نی، تخار ولایت حاکمیتیدن چیتگه اۉریب، جوزجان‌ده والی اۉرین باسری تعیین‌لب قویگن.
محلی دولتی اداره‌لرده قومی ترکیب
حاضر اېسه بدخشان ولایتی‌دن باشلب، افغانستان شمال و شمال شرقی ولایتلریده طالبان دولت اداره‌لری مسووللری‌نینگ قومی ترکیب‌نی ولایتلر اساسیده علیحده تیکشیره‌میز.
بدخشان حاکمی کېم؟
طالبان رهبری اکثر یشاوچیسی اۉزبېک و تاجیک بۉلگن بدخشان ولایتی اوچون بو گروه‌نینگ پشتون قومی گه تیگیشلی بۉلگن محمدایوب خالد ناملی ییریک قومندان‌لریدن بیرینی والی تعیین قیلگن. ایوب خالد قندهار ولایتیده توغیلیب، اوزاق ییللردن بیری طالبان صفیده فعالیت قیلیب کېلماقده. ایتیلیشیچه ایوب خالد طالبان نینگ سابق ییریک قومندان‌لریدن بۉلگن ملا دادالله گه یقین آدملردن بیری دیر. کۉپلب دهشت یره‌تیش و انسان‌لر باشینی کیسیش بیلن تانیلگن محمد ایوب خالدگه بوندن ایلگری بیر مرته «قصاب» لقبی هم بېریلگن.
بدخشان والی اۉرین باسری کېم؟
بدخشان ولایت حاکمی اۉرین باسری قاری امین الله طیب ناملی تخارلیک اۉزبېک طالب‌لردن دیر. او بوندن ایلگری طالبان نینگ مرکزی قول اردوسی اۉرین باسری اوله‌راق فعالیت قیلیب کېلماقده اېدی.
شونینگدیک، بو گزارشده اۉزبېک تلویزیونی بدخشان دولتی اداره‌لریدن ۵۰ اداره مسووللری نینگ قومی نسبتی‌نی تیکشیرگن. اوشبو اداره‌لردن ۳۹ اداره مسووللری تاجیک ۷۸ فایز، ۶ اداره مسوولری پشتون ۱۲ فایز و 5 اداره مسوولری اۉزبېک که 10 فایزنی تشکیل اېتگن.
تورکمن، هزاره، عرب و ایماقلرنینگ بدخشان دولتی اداره‌لریده حضوری بوتونله‌ی یۉق.
اَیتیش کېره‌ک که بدخشان‌ده اۉزبېکلر اختیاریده بۉلگن اداره‌لر هم مهم اداره‌لردن اېمس و اوشندی بیرحالده هم اولرنینگ ییترلیچه صلاحیتی بۉلمه‌گنی اَیتیله‌دی. شونینگدیک، بدخشان دولتی اداره‌لریده تاجیک قومی گه منسوب بولگن طالبان نینگ حربی کوچلری باش قومندانی قاری فصیح الدین نینگ نفوذی کۉپ، شو اوچون مذکور ولایت دولتی اداره‌لرنینگ کوپینچه‌سی تاجیکلرنینگ اختیاری گه بولگن.
بغلان حاکمی کېم؟
عبدالرحمن حقانی طالبان نینگ بغلان ولایتیده‌گی والیسی دیر. طالبان نینگ اوشبو اعضاسینی کیم‌لیگی حقیده اونچه‌لیک معلومات یۉق. بیراق عبدالرحمان حقانی نینگ جنوبی ولایتلردن بۉلیب و پشتون قومی گه منسوب بولگنی انیق. حقانی اوزاق ییللردن بیری طالبان صفیده فعالیت قیلیب کیلماقده.
بغلان والی اۉرین باسری کېم؟
بغلان ولایت حاکمی اۉرین باسری ملا محمد همایون جهادیار ناملی شخص دیر. بو کیشی قومی کۉرینیشدن پشتون‌لرگه تېگیشلی بۉلیب و طالبان نینگ قدیمی اعضالریدن دیر.
مملکت شمالیده جایلشگن بغلان ولایتی جمعیتی نینگ اکثریتی اۉزبېکلر و تاجیکلر دیر که اۉزبېک تلویزیونی بو ولایتده ۴۲ دولتی اداره‌لرنینگ قومی ترکیبی نی تیکشیرگن. تیکشیریلگن اداره‌لرنینگ ۷۶.۱۹ فایزی بۉلمیش ۳۲ اداره مسووللری پشتون، ۱۴.۲۹ فایز بۉلمیش ۶ اداره مسوولری تاجیک و ۹.۵۲ فایز بۉلمیش ۴ اداره مسووللری اېسه اۉزبېک دیر. بو ولایت دولتی اداره‌لریده هم هزاره، تورکمن، ایماق و عربلر نینگ هیچ حضوری یۉق.
شونده‌ی بیرحالده، بغلان‌ده اۉزبېکلرنینگ جمعیتی‌گه قره‌گنده اولرگه بیریلگن سهم نهایت آز.
بغلان ولایتی دولتی اداره‌لری مسووللری حقیده آرتیقچه تفصیلات گراف‌ده
بلخ ولایت حاکمی کېم؟
بلخ ولایتیده‌گی طالبان والیسی، بو گروه نینگ اینگ کوچلی والی‌لریدن بیری دیر. محمد یوسف وفا قندهارلیک پشتون و انیق‌راق نورزی قبیلهسیگه تېگیشلی بۉلگنی اوچون، طالبان رهبری‌گه اینگ یقین بولگن شخص‌لردن بیری دیر. یوسف وفا نینگ طالبان رهبری بیلن بولگن یقین مناسبتی اوچون، اونینگ طالبان رهبری سایه‌سی هم دېب اَیته‌دیلر. او، بوندن آلدین طالبان رهبری نینگ خاص قوریقچیسی اېکن. ایتیلیشیچه، یوسف وفانینگ رخصتی نی آلمسدن طالبان رهبرینی هیچ کېم حتا طالبان ییریک اعضالری نینگ کۉریشی ممکن اېمس اېکن. حاضر اېسه یوسف وفا نینگ قدرت و نفوذی یالغیز بلخ ده قیسقلمه‌گن، بلکیم اونینگ باشقه شمالی ولایتلرده هم کینگ تاثیری بۉلگنی اَیتیله‌دی.
بلخ والی اۉرین باسری کېم؟
بلخ والیسی نینگ اۉرین باسری طالبان اۉزبېک اعضالریدن بۉلمیش ابو ادریس نامی بیلن تانیلگن ملا نورالهادی دیر. طالبان نینگ اوشبو اعضاسی بلخ ولایتی اصلی یشاوچیسی دیر. بیراق، اونینگ کۉپ قدرت و صلاحیت گه ایگه بۉلمه‌ی و فقط سمبولیک بۉلیب تورگنی بیان ایتیله‌دی.
مملکت شمالیده ییرلشیب و کۉپ تاریخ و قدامت گه ایگه بۉلگن بلخ ولایتی نینگ اکثریت جمعیتی، اۉزبېک، تورکمن و تاجیک دیر. بیراق بو ولایتده‌گی اینگ کۉپ اداره‌لر و صلاحیت‌لر پشتونلر قۉلی‌ده. بلخ ولایتیده‌گی ۴۶ دولتی اداره‌لرنینگ قومی ترکیبی خصوصیده اۉتکزیلگن اۉزبېک تلویزیونی نینگ تیکشیرووی اساسیده، ۷۸.۲۶ فایز بۉلمیش ۳۶ اداره مسوولی پشتون، ۱۰.۸۶ فایز بۉلمیش ۵ اداره مسووللری اۉزبېک، ۴.۳۵ فایز بۉلمیش ۲ اداره مسوولری تاجیک، ۴.۳۵ فایز بۉلمیش ۲ اداره مسوولی عرب، ۲.۱۷ فایز بۉلمیش ۱ اداره مسوولی تورکمن دیر. شونینگدیک بو ولایت دولتی اداره‌لریده هزاره و ایماقلرنینگ حضوری یۉق.
بلخ ولایتی دولتی اداره‌لری مسووللری حقیده آرتیقچه تفصیلات گراف‌ده
تخار والیسی کېم؟
مولوی سمیع الله حزب الله طالبان نینگ تخار ولایتیده‌گی والیسی دیر. طالبان نینگ اوشبو اعضاسی هم بو گروه رهبری ملا هبت الله گه یقین شخص‌لردن. تخارده ناتینچ‌لیکلر و خواطرلر کۉپه‌یگنیدن کېین، طالبان رهبری قندهار خوفسیزلیک قومندانی صفتیده ایش قیلیب تورگن مولوی سمیع‌الله نی، تخار والیسی اوله‌راق یوباردی. سمیع الله حزب الله قندهارده توغیلیب، اوزاق ییللردن بیری طالبان صفیده فعالیت قیلیب کېلماقده. طالبان رهبری نینگ سمیع الله حزب الله گه نسبتن بۉلگن ایشانچی باعث، بیرینچیده اونینگ اۉزی یشه‌ب تورگن ولایت خوفسیزلیک قومندانی، کېین اېسه تخار والیسی صفتیده تعیین قیلدی.
تخار والی اۉرین باسری کېم؟
تخار والیسی اورین باسری ملا نادر حقجو سرپل یشاوچیسی و اۉزبېک دیر. بوندن آلدین سرپل‌ده طالبان والیسی اۉرین باسری اېدی. ملا نادر حقجو، طالبان باش وزیری نینگ اداری اورین باسری عبدالسلام حنفی‌گه یقین کیشی‌لردن بیری دېب اَیتیله‌دی.
افغانستان شمال شرقیده جایله‌شگن تخار ولایتی نینگ کۉپ نفوسی اۉزبېک دیر. بو ولایت دولتی اداره‌لریدن ۴۰ ته‌سی نینگ قومی ترکیبی اۉزبېک تلویزیونی تامانیدن تیکشیریلگن. بو اداره‌لر جمله‌سیدن ۴۷.۵۰ فایز بۉلمیش ۱۹ اداره مسوولی پشتون، ۳۷.۵۰ فایز بۉلمیش ۱۵ اداره مسوولی اۉزبېک، ۱۲.۵۰ فایز بۉلمیش ۵ اداره مسوولی تاجیک و ۲.۵۰ فایز بۉلمیش بیر اداره مسوولی تورکمن دیر. مذکور اداره‌لرده هزاره، ایماق و عرب قوم‌لری نینگ حضوری یۉق. بیراق اوشبو ولایتده پشتونلر نفوسی کۉپ آز بۉلسه هم اینگ کۉپ اداره‌لرنینگ اختیاری گه آلگن.
تخار ولایتی دولتی اداره‌لری مسووللری حقیده آرتیقچه تفصیلات گراف‌ده
جوزجان حاکمی کېم؟
قاری گل حیدر شفق جوزجان ولایتیده‌گی طالبان والیسی دیر. طالبان نینگ نورستان ولایتی یشاوچیسی بۉلگن اوشبو پشتون اعضاسی کۉپ ییللردن بیری طالبان صفیده فعالیت قیلیب کېلماقده و ایکی ییل آلدین جوزجان ولایت حاکمی صفتیده تعیین اېتیلگن.
جوزجان والی اۉرین باسری کېم؟
تخار یشاوچیسی بۉلگن طالبان نینگ اۉزبېک اعضاسی مولوی نورالدین عمیر، جوزجان ولایت والیسی اۉرین باسری دیر. طالبان اېسه اونینگ نفوذلی منطقه‌سیدن اوزاقلشیریش اوچون حرکت قیلیب کېلگن. مولوی نورالدین بوندن آلدین تخار والیسی بۉلیب، کیینراق طالبان مدافعه وزیرلیگیده ساختمانی ایشلر باشلیغی اېدی. حاضر اېسه جوزجان ده طالبان حاکمی اورین باسری صفتیده ایش قیلیب کیلماقده. ایتیلیشیچه، مولوی نورالدین طالبان نینگ ناراض اعضالریدن دیر.
مملکت شمال غربیده ییرله‌شیب و اینگ مهم ولایتلردن بیری بۉلگن جوزجان نینگ اکثریت جمعیتی اۉزبېک و تورکمن دیر. بو ولایت دولتی اداره‌لری اینقسه اساسی اداره‌لر پشتونلر قۉلی‌ده. جوزجان دولتی اداره‌لریدن ۳۸ اداره مسووللری نینگ کېم‌لیگی تیکشیریلگن که ۴۴.۷۴ فایز بۉلمیش ۱۷ اداره پشتون، ۳۱.۵۸ فایز بۉلمیش ۱۲ اداره اۉزبېک، ۱۳.۱۶ فایز بۉلمیش ۵ اداره عرب، ۷.۸۹ فایز بۉلمیش ۳ اداره تورکمن و ۲.۶۳ فایز بۉلمیش ۱ اداره تاجیکلر اختیاری گه. شونینگدیک جوزجان دولتی اداره‌لریده هزاره و ایماقلرنینگ حضوری کۉرینمه‌یدی.
اَیتیلیشیچه، اۉزبېکلر اختیاری گه بۉلگن بو ولایتده‌گی اداره‌لرنینگ کۉپینچه‌سی ایکینچی درجه‌لیک اداره‌لر دیر و شونینگدیک بو اداره مسوولری نینگ کۉپینچه‌سی، عبدالسلام حنفی گه یقیین شخصلر دیر.
جوزجان ولایتی دولتی اداره‌لری مسووللری حقیده آرتیقچه تفصیلات گراف‌ده
سرپل حاکمی کېم؟
مولوی ظریف مظفر طالبان نینگ سرپل ولایتیده‌گی والیسی دیر. مولوی ظریف ایماق قومی‌گه تېگیشلی بۉلیب و کۉپ ییللردن بیری طالبان اعضاسی و بو گروه نینگ سرپل ولایتیده‌گی ییریک قومندان‌لریدن بیری بۉلیب کېلگن. ظریف مظفر بوندن آلدین طالبان مدافعه وزیرلیگی اۉرین باسرلریدن اېدی. اَیتیلیشیچه، اونینگ مدافعه وزیرلیکدن چیکلنتیریش اوچون سرپل حاکمی صفتیده تعیین اېتیلگن. شونینگدیک، مولوی ظریف طالبان ایچکی تارتیشوولری باعث سرپل حاکمی صفتیده تعیین ایتیلگنی هم بیان اِیتیله‌دی. معلومات‌لرگه کۉره، سرپل سابق والیسی عبدالرحمن اکه، گروهی کۉرینیشدن حقانی ترماغی‌گه یقین بۉلگن و شو اوچون طالبان رهبری اونی چیت‌ده اۉریب اۉزیگه یقین شخص‌لردن بۉلگن ظریف مظفرنی سرپل والیسی صفتیده تعیین قیلگن.
سرپل والی اۉرین باسری کېم؟
سرپل والیسی اۉرین باسری طالبان نینگ تخارلیک اعضاسی ملا خال محمدحقانی دیر. حقانی بوندن آلدین تخارده والی اۉرین باسری اېدی. ملا خال محمدحقانی قومی کۉرینیشدن اۉزبېک دیر.
مملکت شمال غربیده قرار تاپیب و کۉپ تاریخی، فرهنگی و قومی تنوع گه ایگه بۉلگن سرپل ولایتی نینگ اکثریت نفوسی اۉزبېک دیر و اۉزبېک تلویزیونی اوشبو ولایت دولتی اداره‌لری جمله‌سیدن ۳۵ اداره نینگ قومی ترکیبی نی تیکشیرگن.
سرپل نینگ ۳۵ اداره‌سیدن ۳۷.۱۴ فایز بۉلمیش ۱۲ اداره تاجیک، ۲۰ فایز بۉلمیش ۷ اداره پشتون، ۱۴.۲۹ فایز بۉلمیش ۵ اداره اوزبیک، ۱۱.۴۳ فایز بۉلمیش ۴ اداره ایماق، ۸.۵۷ فایز بۉلمیش ۳ اداره تورکمن، ۵.۷۱ فایز بۉلمیش ۲ اداره عرب و ۲.۸۶ فایز بۉلمیش بیر اداره هزاره‌لرنینگ اختیاری گه دیر.
اَیتیش کیره‌که اۉزبېکلر اوشبو ولایت اکثریت جمعیتی بۉلگن بیرحالده هم، دولتی اداره‌لرده ییترلیچه سهم آلالمه‌گن، بیراق قومی ترکیب نظرگه توتیلگن بیرحالده، اوشبو ولایت دولتی اداره‌لرده برچه قوم نینگ حضوری کۉرینه‌دی.
سرپل ولایتی دولتی اداره‌لری مسووللری حقیده آرتیقچه تفصیلات گراف‌ده
سمنگان ولایت حاکمی کېم؟
فاریاب یشاوچیسی بۉلیب و تاجیک قومی گه تېگیشلی بولگن داملا شعیب رسالت، سمنگان ولایت حاکمی دیر. ایتیلیشیچه، شعیب رسالت گروهی کۉرینیشدن حقانی ترماغی رهبری سراج الدین حقانی‌گه یقین کیشی‌لردن دیر.
سمنگان والی اۉرین باسری کېم؟
سمنگان ولایتیده‌گی طالبان والیسی اۉرین باسری مولوی خداداد خادم، بغلان ولایتی یشاوچیسی و تاجیک دیر.
افغانستان شمال شرقیده ییرلشگن سمنگان ولایتی نینگ هم اکثر جمعیتی اۉزبېک. بو ولایت دولتی اداره‌لریدن ۲۹ اداره مسووللری نینگ کیم‌لیگی تیکشیریلگن که، ۴۸.۲۸ فایز بۉلمیش ۱۴ اداره مسوولی پشتون، ۳۷.۹۳ فایز بۉلمیش ۱۱ اداره مسوولی تاجیک و ۱۳.۷۹ فایز بۉلمیش ۴ اداره مسوولی اۉزبېک دیر. بو ولایت دولتی اداره‌لریده تورکمن، هزاره، ایماق و عرب خلقی گه هیچ سهم بیریلمه‌گن.
اَیتیش کیره‌ک که، باشقه ولایتلر کبی بو ولایتده هم پشتونلرنینگ نفوسی آز بۉلسه هم بیراق کۉپ اداره‌لرنینگ اۉز اختیارلریگه آلیب و نفوذلرینی کۉپه‌یتیرگن. اۉزبېکلر اېسه بو ولایت نینگ اینگ کۉپ نفوسی نی تشکیل بیرگن بیرحالده، فقط‌گینه ۴ اداره نی اۉزلریدن قیلگن.
سمنگان ولایتی دولتی اداره‌لری مسووللری حقیده آرتیقچه تفصیلات گراف‌ده
فاریاب ولایت حاکمی کېم؟
شمال دروازه‌سی دېب ناملنگن فاریاب نینگ والیسی، طالبان نینگ کوچلی اعضالریدن بیری بۉلگن ملا عبدالاحد فضلی، دیر. عبدالاحد فضلی قومی کۉرینیشدن پشتون و هلمند ولایتی یشاوچیسی دیر. شونینگدېک او، طالبان رهبری ملا هبت الله نینگ کۉپ ایشانگن انسان‌لریدن بیری. ایتیلیشیچه، ملا عبدالاحد فاریاب حاکمی بۉلگنیدن کیین، کۉپ تبعیضی یانده‌شوولرنی باشلب و بو ولایت نینگ اکثر جمعیتی نی تشکیل اېتگن اۉزبېکلر برابریده، یمان قره‌شده بۉلیب و دولتی اداره‌لرده‌گی کۉپ اۉزبېک ایشلاوچیلرنی ایشدن بوشتگن. شونینگدیک فاریاب حاکمی ملا عبدالاحد بیر قنچه اۉزبېک نی شخصی قماقخانه‌سیده اسیر سقله‌گنی بیان اِیتیلگن.
فاریاب والی اۉرین باسری کېم؟
فاریاب والیسی اۉرین باسری لوازمیده‌گی شخص نصرت الله فیضانی، دیر. طالبان نینگ اوشبو اعضاسی اۉزبېک و سمنگان ولایتی یشاوچیسی دیر. فیضانی ایلگری بدخشان معارف باشلیغی اېدی. سونگی پیتلرده فاریاب والیسی اۉرین باسری صفتیده تانیشتیریلگن.
شمال نینگ باشقه هر بیر ولایتی کبی فاریاب نینگ اکثریت جمعیتی اۉزبېک دیر. اۉزبېک تلویزیونی بو ولایت دولتی اداره‌لری جمله‌سیدن، ۵۴ اداره نینگ قومی ترکیبی نی تیکشیرگن. نتیجه‌ده، ۳۱.۴۸ فایز بۉلمیش ۱۷ اداره ریاستی پشتون، ۳۱.۴۸ فایز بۉلمیش ۱۷ اداره اۉزبېک، ۲۲.۲۲ فایز بۉلمیش ۱۲ اداره تاجیک، ۷.۴۱ فایز بۉلمیش ۴ اداره تورکمن، ۵.۵۶ فایز بۉلمیش ۳ اداره عرب و ۱.۸۵ فایز بۉلمیش ۱ اداره ریاستی ایماقلر اختیاری گه قرار تاپگن.
اۉزبېک تلویزیونی منبع‌لری نینگ ایتیشیچه، طالبان نینگ فاریاب ولایتی اوچون بۉلگن پشتون حاکمی جدی کوچ‌گه ایگه بۉلیب و تبعیضی قره‌شی باعث، اۉزبېک بۉلگن دولتی اداره‌لر مسووللری و خادملرنی جدی باسیم آستیده آلگن.
فاریاب ولایتی دولتی اداره‌لری مسووللری حقیده آرتیقچه تفصیلات گراف‌ده
قندوز ولایت حاکمی کېم؟
حاجی محمدخان دعوت، قندوز ولایتیده طالبان والیسی دیر. طالبان نینگ اوشبو اعضاسی پشتون و قندهار ولایتی یشاوچیسی دیر. ایتیلیشیچه، حاجی محمدخان، طالبان رهبری ملا هبت الله آخندزاده گه یقین کیشی‌لردن بیری دیر.
قندوز والی اۉرین باسری کېم؟
قندوز والیسی اۉرین باسری حبیب الرحمن صهیب دیر. او، قندوز ولایتی نینگ یشاوچیسی و پشتون. حبیب الرحمن صهیب کۉپ ییللردن بویان طالبان صفیده فعالیت قیلیب کېلماقده.
قندوز ولایتی نینگ هم کۉپ جمعیتی اۉزبېک و تورکمن‌لردن تشکیل اېتیلگن. بو ولایت نینگ ۳۶ دولتی اداره‌سی اۉزبېک تلویزیونی تامانیدن تیکشیریلگن که بو جمله‌دن ۹۱.۶۷ فایز بۉلمیش ۳۳ اداره پشتونلر قۉلی‌ده، ۵.۵۶ فایز بۉلمیش ۲ اداره اۉزبېک و ۲.۷۸ فایز بۉلمیش ۱ اداره تاجیکلرنینگ اختیاری گه دیر. اوشبو ولایت دولتی اداره رهبرلیگیده هزاره، تورکمن، ایماق و عرب قوم‌لری نینگ هیچ حضور و سهمی یۉق.
کۉرینیشیچه، بو ولایت دولتی اداره‌لری قومی ترکیب و مشارکت گه قره‌مسدن، بوتونلی بیر قوم تامانیدن انحصار اېتیلگن.
قندوز ولایتی دولتی اداره‌لری مسووللری حقیده آرتیقچه تفصیلات گراف‌ده
تدقیقات نینگ اساسی نتیجه‌سی
اۉزبېک تی‌وی نینگ اوشبو تیکشیرووینی اساسی نتیجه‌سی، مملکت شمالیده‌گی محلی اداره‌لرده پشتونلر قدرت‌نی انحصارلشتیرگنی و اۉزبېکلر و تورکمن‌لر سیاستدن چیتگه اۉریله‌یاتگنینی کۉرسته‌دی. افغانستان شمال و شمال‌شرقی ولایتلریده پشتونلر نفوسی باشقه قوملر نفوسی گه نسبتن کۉپ آز بۉلگن بیرحالده، بیراق کۉپ دولتی اداره‌لر اینقسه مهم و کلیدی اداره‌لرنی اۉز اختیارلریگه آلگن. بونگه قوشیمچه، بو ولایتلرنینگ اساسی جمعیتی بۉلمیش اۉزبېکلر و تورکمن‌لرگه کوتیلگن سهم بېریلمه‌گن.
شونینگدیک طالبان ایکینچی درجه‌لی اداره‌لرنی غیر پشتون قوملر اینقسه اۉزبېکلر و تورکمن‌لرگه تاپشیرگن. معلوماتلر اساسیده، اداره‌لر باشیده بۉلگن اۉزبېک و تورکمن طالب‌لرنینگ کۉپ صلاحیتی یۉق و بعضن اولرنینگ فعالیتی برابریده جدی چیکلاولر بار.
محلی قدرت انحصار اېتیلیشی، افغانستان‌ده کینگ قمراوم‌لی و برچه قوملرنی اعتبار گه آله‌دیگن بیر حکومت‌نینگ تشکیل تاپیشی نی، جدی سوراقلر آستیده قویماقده. وضعیت شوندی دوام تاپگن حالده، اجتماعی برابرلیک، قومی بیرلیک و دواملی اعتماد اۉرنه‌تیلیشی جدی سلبی تاثیر آستیده قالیب و باشقه هر زماندن کۉپراق افغانستان ینه بیر بار ایچکی اوروش و ناتینچلیک تامان کیتیش خوفی بیلن یوزمه‌یوز بۉلیشی ممکن.
