افغانستان و پاکستان اۉرتهسیدهگی قۉشمه سودا و سرمایه یاتقیزیش اتاغیی نینگ معلوم قیلیشیچه، پاکستان تامانیدن سودا اۉتیش یۉللری نینگ یاپیق قالیشی طفیلی ایکّی مملکت تدبیرکارلری حاضرگچه 100 میلیون دالردن آرتیق مالیوي زیان کۉریشگن.
مذکور تشکیلات نینگ بیلدیریشیچه، بو حالت نینگ دوام اېتیشی افغانستان و پاکستان اۉرتهسیدهگی سودا کېلهجگینی ناانیق حالگه کېلتیریب، هر کونی ترانزیت و سودا المشووی ساحهلریده هر ایکّی تامانگه سېزیلرلی اقتصادي ضرر یېتکزماقده.
افغانستان و پاکستان قۉشمه سودا اتاغینینگ رئیسی، خانجان الکوزی شوندهی دېدی:
«اگر سودا و اجتماعي مسألهلر استخبارات و خوفسیزلیک مسألهلریدن اجرهتیلمسه همده بو بارهده جدّي فکر یوریتیلمسه، بو معمانی حل اېتیشینی امکانی یۉق. حاضرگی وقتده سودا خوفسیزلیک دایرهسیگه کیرگن و معما پاکستان تامانیده. افغانستان یۉللرنی آچیشگه تیار، اما حاضرچه سودا نینگ کېلهجگی جوده قارانغی کۉرینماقده.»
شو بیلن بیرگه، پاکستاندن محصولات آلیب کیرووچی اَیریم تدبیرکارلر ایتیشلریچه، اۉتیش یۉللری یاپیق بۉلگنی سببلی اولر لازم تاورلرنی مقابل یۉللر آرقهلی، بیر نېچه برابر یوقاری خرجت بیلن مملکتگه آلیب کیریشگه مجبور بۉلیشگن. اما یۉل اوزاق بۉلگنی سببلی، اینیقسه کیله کبی محصولاتلر نینگ بیر قِسمی بوزیلیب کېتگن.
سوداگر لردن بیری احمد داکاخیل، دېدی: «مقابل یۉللردن فایدهلنسک، مثلاً کېله هندستاندن آلیب کېلینهدی و ایران آرقهلی ترانزیت قیلینهدی، نتیجهده خرجت و صرف-خرجتلر جوده آشهدی.»
سوداگرلردن ینه بیری فرید عظیمي هم قۉشیمچه قیلدی: «افغانستان و پاکستان نینگ برچه تدبیرکارلری یۉللر نینگ تېزراق آچیلیشینی ایستشماقده، چونکه هر ایکّی تامانده تاورلر بوزیلیب، تدبیرکارلرگه کتّه زیان یېتماقده.»
آلدینراق، هر ایکّی مملکت نینگ خصوصي سکتورلری تدبیرکارلر نینگ آرتیقچه زیان کۉریشینی آلدینی آلیش اوچون اۉتیش یۉللری نینگ تېزکار آچیلیشینی و تاور تشیش جریانیده قولهیلیکلر یرهتیلیشینی سۉرهگن اېدی.


