ظهیرالدین محمد بابر چغتای اولوسی مملکتی زاده‌گانیلردن بیری صفتیده تانیلگن. بابر 1483- ییلده اندیجان ده دنیاگه کیلگن و یاشلیگیدن باشقرو مهارتیگه ایگه بۉلیب، 12 یاشیده فرغانه ولایتیگه حکمدار اېتیب تعینلنگن.
بابر اۉزینینگ حکمدارلیک فعالیتیده کۉپلب قیېنچیلیکلرگه دوچ کیلگن. او سمرقندنی ایگللب کیېن اونی ینه بای بیریشگه مجبور بۉلگن و بو اونینگ سیاسی مرتبه سیگه کوچلی تاثیر قیلگن. اما شونگه قره‌می، او سیاسی و حربی ساحه‌لریده گی موفقیتلری بیلن هم تاریخگه کېرگن. بابر تمانیدن یازیلگن آتش نفسلر، اونینگ بیلیمدان و مرکب شخصیتی نینگ یارقین تصویرینی بیره دی.
اونینگ اینگ مشهور اثری “بابرنامه” یاکی “بابر هلالی”، اونینگ اۉزی یازگن اوتوبیوگرافیک اثر حسابلنه‌دی. بو اثرده بابر اۉز حیاتی نینگ تورلی باسقیچلری، کۉرگن جایلری، کوچلی بحرانلری، سیاسی اتفاقلری و اونینگ اۉز اپراتورلیگینی برپا اېتیشگه بۉلگن اېنتیلیشلری حقیده به تفصیل حکایه قیله‌دی. اثر شونینگدیک، اونینگ عالم و شاعرلرگه قنده‌ی حقوق اعطا اېتگنینی هم کۉرسه‌تیب بیره‌دی.
بابر اۉز دوریده موجود بۉلگن قطار ادبی و صنعت اثرلریگه هم ایجابی تاثیر کۉرستگن. او شعریت، موسیقه و بدیعی بیزکلرگه کتته قیزیقیش بیلدیرگن و اۉزینینگ حکومتیده بو ساحه‌لرنی رواجلنتیریش اوچون کتته سعی و حرکتلر قیلگن. او هند مسلمان انشآت سبکی نینگ گللب یشنه شیده‌گی اساسی فیگورلردن بیری بولیب، اونینگ دیزاینلری کیېنچه‌لیک کۉپلب بنالرده، خصوصآ هندوستان‌ده گی مشهور “تاج محل” ده نمایان بۉلگن.
1519- ییلده بابر هندوستان یوریشلرینی باشله‌گن و 1526- ییلده پانیپات اورورشیده ابراهیم لودی اردوسینی تار و مار اېتیب، دهلی و آگره شهرلرینی ضبط اېتگن. بو غلبه بابرنینگ هندوستان اوستیده‌گی حاکمیتنی مستحکملب، بونگه اساسلنگن ینگی سلطنت- بابریلر امپراتورلیگی یره‌تیشگه امکان بیرگن. بابر هندوستان‌ده اۉزینینگ حکملیگینی مستحکملشده دوام اېتگن و 1530- ییلده اۉز وفاتی آلدیدن امپراتورلیکنی اۉغلی همایون‌گه تاپشیرگن.
بابر اۉزینینگ عدالتلی و دانشمند سیاست یوریتگنی، شونینگدیک صنعت و ادبیاتنی رواجلنتیرگنی اوچون هم کتته حرمتگه سزاوار. اونینگ وفاتیدن سۉنگ، اونینگ وارثلری هندوستان تاریخیده مهم رول اۉینه‌گن، اولکن امپراتورلیک قورېشگن. بابر تاریخده نه فقط سرکرده و حکمدار، بلکه مدنیت و ادبیات نینگ هم حمایه چیسی صفتیده ایسلب قالینه‌دی.
